Sai lầm trong việc nhận thức bản thân

No comments

Ngữ cảnh cũng là một phần rất quan trọng. Bạn diễn đạt mình là một người khá vui vẻ và năng nổ nhưng người khác sẽ không đồng ý điều này nếu gặp bạn tại đám tang của bạn trai họ.

Để có thể phát triển trong xã hội hiện nay, bạn cần phải biết người khác nghĩ gì về mình dù điều đó rõ ràng phụ thuộc vào cách bạn tự nhận thức bản thân.

Có bao giờ bạn tự hỏi bạn sẽ trông như thế nào trong một bài diễn thuyết của chính mình? Khi mọi người lắng nghe bài diễn thuyết đều tỏ ra vui vẻ, hài lòng, ủng hộ nhiệt tình và bạn nghĩ là đã thành công. Nhưng bỗng một ngày xem lại đoạn video ghi hình bạn trong buổi diễn thuyết hôm đó và nhận ra nó không tốt như mình vẫn tưởng. Bạn lo lắng, hành động cứng nhắc, không tự nhiên, ngôn ngữ cơ thể lộn xộn, giọng nói lại chói tai, biểu hiện trên gương mặt thì kì quái và tự hỏi bản thân chính xác đó có phải là những gì mà người khác đã nhìn thấy bạn lúc đó?

Cảm nhận phản hồi của mọi người khi thuyết trình

Ý nghĩ đó thật đáng sợ: nếu như bạn có những thiếu sót nào đó mà người khác thấy nhưng bạn thì không? Liệu có ưu điểm nào mà bạn nhìn thấy nhưng người khác thì ngược lại? Hay họ nhận ra một điểm nào đó trong khi bạn lại không thấy được? Lỡ như bạn nghĩ mình là một người có năng lực nhưng thực tế bạn lại là một kẻ phá hoại thì sao?

Rất nhiều người tuyên bố rằng không quan tâm đến người khác nghĩ gì về mình nhưng thật ra chúng ta, cuối cùng vẫn tự tạo cho mình một con người phải phù hợp với xã hội này. Bởi vì con người luôn có tâm lý tích hợp để dẫn đến một sự tương thích lẫn nhau. Còn các mối lo lắng xã hội thật ra nó chỉ là một phản ứng bẩm sinh khi bị đe dọa loại trừ ra khỏi xã hội mà thôi. Cảm thấy rằng nếu bị bỏ lại bởi một nhóm người sẽ khiến chúng ta dễ kích động và chán nản.
Sự ngộ nhận hay nhận thức sai lầm rất nguy hiểm

Điểm mấu chốt ở đây chính là chúng ta phải đi sâu vào tìm hiểu cách tự nhận thức về bản thân mình. Điều này cũng rất dễ hiều, quan niệm của bạn về cách người khác nhìn mình là người như thế nào thật ra chỉ xoay xung quanh sự nhận thức của bạn về chính mình. Giáo sư tâm lý học Mark Leary cũng đã giải thích: bạn lọc ra các tín hiệu nhận được từ người khác bằng sự tự nhận thức của bản thân mình.

Và sự nhận thức cơ bản con người được hình thành từ một người rất đặc biệt: mẹ hay người luôn chăm sóc chúng ta. Câu hỏi đầu tiên là làm thế nào người mẹ có thể đáp lại hay hiểu được những gì mà chúng ta muốn khi khóc hay khi khoa tay múa chân lúc còn nhỏ mà chưa thể sử dụng được ngôn ngữ lại ảnh hưởng một cách nặng nề đến việc mà ta mong đợi sự chú ý của người khác đối với mình?

Vì trẻ nhỏ thường cư xử theo cách duy trì những điều chúng đã từng trải qua. Do đó, một đứa trẻ mà có người mẹ không nhạy cảm và không hiểu nó thì thường sẽ có những hành động rất đáng ghét hoặc tự khép kín để mọi người phải giữ khoảng cách đối với chúng. Với những người mẹ nhạy cảm và hiểu được con của mình sẽ giúp trẻ tự tin hơn và kết nối với những đứa trẻ khác cùng tuổi.

Khi còn nhỏ, những đứa trẻ sẽ nhận biết những phản ứng trên gương mặt của mẹ để tìm ra đầu mối mình là người như thế nào. Lúc lớn lên cũng vậy, chúng tiếp tục tìm kiếm những phản xạ của mình trong mắt của người khác.

Mọi người thường dựa vào ấn tượng của người khác đối với mình để tự hình thành cách nhìn của bản thân họ. Theo như khảo sát thì một người có cái nhìn khá tiêu cực về bản thân sẽ dễ khuyến khích người khác đánh giá mình một cách gay gắt hơn.

Mỗi người đều có một cách nhìn khác nhau trong việc đánh giá người khác nhưng nó cũng được điều chỉnh theo quan niệm của chính bản thân họ. Ví dụ: một người xem mình là người tốt thì thường sẽ nhìn thấy mọi người đều tốt bụng và thông minh.

Xa hơn nữa, nếu một người cá biệt nào đó không quan tâm bạn thì họ sẽ chẳng thể hiện ra bên ngoài. Theo một nghiên cứu gần đây cho thấy hầu hết mọi người đều không thể chỉ ra lúc nào thì người khác đang giả vờ. Bởi vì khi nói, nghe hay lên kế hoạch cho những gì bạn sắp làm cũng như việc điều chỉnh ngôn ngữ phù hợp với người khác được gọi là: sự bận rộn trong nhận thức. Vì thế làm sao bạn biết được có bao nhiêu sự tương tác giữa người nghe và bạn mà bị bỏ qua làm bạn giống như một kẻ chỉ trích cay độc trong khi người bạn mới của mình thì đang giả vờ đồng ý với điều đó?
Chúng ta không hiểu sâu sắc phản ứng của người khác

Bạn càng kiểm soát cách gây ấn tượng đối với người khác thì sự tự nhận thức về bản thân cũng sẽ chính xác hơn. Ví dụ, với tướng đi lừ đừ,vai rũ xuống nhưng bạn lại không biết điều đó bạn cũng không hay biết rằng nó đã ghi sâu vào tâm trí của những người mà bạn vừa gặp gỡ và đi sâu vào cách họ nhìn nhận về bạn. Nếu là người thích sự công nhận hay chú ý của người khác, bạn càng có khuynh hướng nghĩ rằng mình đã gây ấn tượng tốt với người khác và nhìn chung bạn cũng sẽ như vậy.

Vì vậy, những người học được cách điều chế cảm xúc của bản thân sẽ càng biết rõ hơn người khác nghĩ gì về mình. Giáo sư tâm lý học Carroll Izard của trường đại học Delaware cũng chỉ ra rằng: những người biết điều chế cảm xúc của chính mình có thể đọc được các biểu cảm trên gương mặt của người khác và từ đó họ trở nên đồng cảm. Hãy thử nghĩ xem, nếu thể hiện quá nhiều cảm xúc ra bên ngoài hoặc lại kiềm nén chúng vào bên trong thì bạn không thể nào đánh giá được những phản ứng của người khác về mình.